СЛАВИМЕ ЕДЕН ОД НАЈГОЛЕМИТЕ ПРАЗНИЦИ ВО МАКЕДОНИЈА: Свети Никола денес ќе израдува многумина – верувањето вели дека ако го направите ОВА, ќе се случи ЧУДО

СЛАВИМЕ ЕДЕН ОД НАЈГОЛЕМИТЕ ПРАЗНИЦИ ВО МАКЕДОНИЈА: Свети Никола денес ќе израдува многумина – верувањето вели дека ако го направите ОВА, ќе се случи ЧУДО

Денеска е Свети Никола или Никола, еден од најславните празници кај нас. Вообичаено е да се каже дека „пола Македонија го слави Никола, а другата половина оди на слава“.
Свети Никола се смета за заштитник на децата, учените луѓе, трговците, морнарите и патниците. Култот на светецот е широко распространет не само меѓу православните, туку и меѓу католиците, а во други земји е познат и како Батасов Божиќ.

Свети Никола ( Николај Мирликиски), чудотворец, е роден во малоазискиот град Патара, во денешна Турција. Починал на 19 декември (6) 345 година, бил погребан во катедралната црква на Митрополата Мирликија, а кон крајот на XI век, неговите мошти биле пренесени во Бари, во манастирот Свети Јован Претеча. Освен што одбележувањето на денот на смртта на Свети Никола се слави на 19 декември, односно на 6 декември според Грегоријанскиот календар, Свети Никола се слави и на 22 мај, во спомен на пренесувањето на неговите мошти во Бари.
На христијанските бродови покрај Јадранското и Средоземното Море, морнарите држеле икона на Свети Никола бидејќи го сметаат за свој покровител.

Светие роден во Патара во Ликија, бил единец, син на богати и угледни родители. Својот духовен живот го започнал во манастирот Нов Сион, каде што веќе живеел неговиот вујко Свети Никола, епископ Патарски. По смртта на неговите родители, тој почна да шири вера и милосрдие, но јавно не зборуваше за своите добротворни цели. Потоа станал архиепископ Мирликиски, а при гонењето на христијаните завршил во затвор, но и тогаш не отстапил од својата вера. Важеше за светец и за време на неговиот живот луѓето го повикуваа во тешки и болни моменти. Кратко бил болен и умрел во 343 година, кога бил погребан во катедралната црква во Мири. Шест века, верниците го посетувале неговиот гроб во Мири, меѓу кои имало и стари Словени. По турското освојување на Ликија и од страв дека моштите на светителот нема да бидат осквернавени, во 1096 година биле пренесени (криумчарени) во Бари, Италија.По три години е изградена величествена црква посветена на Свети Никола.

Исто така, постојат верувања дека на денот на Николај неплодните жени треба да му се молат на Свети Никола, а на некои места е забрането да се врши таканаречена женска физичка работа.

Духот на помагање и подарување на сиромашните, што беше смислата и целта на животот на Свети Никола, а утре треба да подаруваме и на оние кои немаат ништо и да им помогнеме. Затоа е традиција да се подаруваат ореви, лешници, јаболка и слатки со ставање во чевлите до креветот или во прозорците.

Освен што се слави како најголемо христијанско име, Свети Николај Чудотворец е и еснафска слава, односно покровител на занаетот на гемиџиите, сплаварите, рибарите и мелничарите. Затоа го нарекуваат и водена слава, а се верува дека не треба ни да се почне со патување. Популарно се смета и за заштитник на патниците и сиромашните.

Голем број етнолози сметаат дека славата е доделена на тој начин што семејството го слави светецот на чиј ден е крстен првиот предок на тоа семејство. Има и мислења дека славата била избрана според родниот храм, односно светецот на кого му бил посветен тој храм. Најбројни се семејствата кои ги слават Свети Никола, Свети Аранѓел, Ѓурѓовден, Јовановоден, Митровден… Според некои податоци, најбројните храмови во Македонија се посветени на Свети Никола.

Празнувањето на Свети Никола е познато не само кај нас, туку и кај католиците. Неговите мошти се во Бари, Италија. Она што е важно за сите што слават е да не згрешат и да се уморат. На тој ден трпезата е посна (а божиќниот пост е во тек), а семејството треба да биде заедно. Утрото домаќинот ја носи празничната торта во црквата, жито, вино и свеќа, а по литургијата свештеникот ја пресекува тортата за домаќинот. По враќањето дома, семејството се собира околу масата, а важно е кој тој ден да дојде дома, да не го враќаат назад